سازمان امور مالیاتی از سازمان‌های بسیار حساس دولتی است. با توجه به رسالت این سازمان یعنی وصول مالیات و کمک به تحقق عدالت اجتماعی، سازمان برای جرایم مختلف مجازات‌هایی را در نظر گرفته است. یکی از انواع جرایمی که در کشور ما رایج است؛ جریمه کتمان درآمد است. در این مقاله از وبلاگ سپیدار سیستم به صورت کامل جرایم مربوط به کتمان درآمد را بررسی می‌کنیم.
کتمان درآمد چیست؟
کتمان درآمد به معنی پنهان کردن سود است. به عبارت دیگر تمامی درآمدهای حاصله در یک سال مالی به سازمان امور مالیاتی گزارش نمی‌شود. به عبارت دیگر هزینه‌ای برای سازمان انجام شده اما بازگشت آن در دفاتر و اسناد مالی ثبت نشده است. مودیان مالیاتی در صورت انطباق درآمدها و کشف درآمد کتمان شده موظف به گزارش موارد موفق به سازمان امور مالیاتی هستند. برای مثال شرکتی که بخشی از درآمد خود را در هیچ نرم افزارحسابداری و اسناد مالی ثبت نکرده و آن را به سازمان گزارش نداده است، در صورتی که سازمان متوجه این مساله شود، بایستی جریمه سنگینی پرداخت کند.
جریمه کتمان درآمد چقدر است؟ نقره داغ کردن متخلفان
طبق ماده 190 و 190 قانون مالیات‌های مستقیم پنهان کردن درآمدها و ارائه فاکتورهای صوری به منظور بالا بردن هزینه‌ها تخلف است. کتمان درآمد در اظهارنامه تسلیمی اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل مستلزم جریمه معادل 30 درصد مالیات متعلقه است. در خصوص کتمان درآمد در اظهارنامه سایر مودیان این جریمه معادل 10 درصد مالیات متعلق به درآمدها است. تجربه نشان داده که سازمان امور مالیاتی در وصل جرایم مالیاتی مختلف از مالیات شرکت ها گرفته تا کتمان درآمد بسیار سخت‌گیر و قاطعانه عمل می‌کند.
بخشنامه سال 1384 و مشخص کردن مصادیق کتمان درآمد
اگرچه در ماده 190 و 192 قانون مالیات‌های مستقیم در خصوص کتمان درآمد صحبت شده است اما تا سال 1384 سازمان امور مالیاتی با صدور بخشنامه‌ای مصادق کتمان درآمد را مشخص کرد. در ادامه مصادق طولانی که این سازمان آن‌ها را مصداق کتمان درآمد و مستلزم جریمه می‌داند را بررسی می‌کنیم.
- کتمان درآمد، درآمدی که است مودی مالیاتی در طول یک سال مالیاتی از طریق کسب و کار خود کسب کرده است اما آن را در دفاتر پلمپ شده بر اساس استانداردهای حسابداری منعکس نکرده و این درآمد را از سازمان پنهان نگه‌داشته است.
- ثبت کمتر درآمد حاصل شده از مقدار واقعی نوعی کتمان درآمد است و مشمول جریمه خواهد بود.
- استفاده از کد اقتصادی دیگران، صدور فاکتورهای صوری و ایجاد خریدهای ساختگی از مصادیق کتمان درآمد است.
- ایجاد حساب‌سازی‌های صوری و هزینه‌های ساختگی به منظور فریب ممیز مالیاتی، از دیگر مصادیق فریب و عدم صداقت در درآمد است.
- حساب به حساب کردن، ثبت فروش در حساب‌های بستانکاری، جاری و شرکا از جمله روش‌های پنهان کردن درآمد است.
- خرید کالا یا ثبت درآمد در حساب هزینه‌ها از مصادیق کتمان درآمد است.
- عدم تناسب بین گزارش‌های مالی ماهانه و سالانه شرکت‌ها به تشخیص مودی مالیاتی می‌تواند از مصادیق کتمان درآمد محسوب شود.
- ثبت هزینه‌های مستقیم خرید و واردات کالا در حساب هزینه‌های جاری از دیگر مصادیق کتمان درآمد به حساب می‌آید.
- هر گونه تبانی و ساخت و پاخت با مشتریان به منظور افزایش هزینه‌های خرید به صورت صوری از مصادیق کتمان درآمد خواهد بود.
- در شرکت‌های تولیدی خارج کردن کالای سالم و منظور کردن آن را در حساب ضایعات شرکت، مصداق کتمان درآمد است.
- ایجاد هزینه‌های واهی و شخصی به بهانه‌های مختلف مصداق کتمان درآمد است.
- در سوپرمارکت‌ها و مراکزی که از ابزار اندازه گیری استفاده می‌کنند، دستکاری ترازو و کم فروشی یا دستکاری در صندوق‌های فروشگاهی و ثبت کمتر فروش از مصادیق کتمان درآمد است.
- ارائه تخفیفات ساختگی و منظور کردن آن‌ها در حساب هزینه‌ها
- پنهان کردن درآمد فروش دارایی‌ها اعم از منقول و غیرمنقول
- تسعیر کردن غیرواقعی نرخ ارز به جهت کتمان سود و نشان دادن زیان
- انعقاد قراردادهای صوری با اشخاص حقیقی و حقوقی
- افزایش ساختگی هزینه‌های کالای ساخته شده یا در حال ساخت مصداق کتمان درآمد است.
- افزایش ساختگی و صوری هزینه‌های مربوط به مواد اولیه، دستمزد و تولید مصداق کتمان درآمد خواهد بود.
- از بین بردن گزارشات و اسناد مالی به منظور فریب و پنهان کردن درآمدها
- ایجاد دستکاری در سیستم حسابداری و ثبت غیرواقعی هزینه‌ها
- استفاده از نرم‌افزارهای مالی و حسابداری متعدد به منظور گمراه‌کردن ممیزان و سازمان امور مالیاتی مصداق کتمان درآمد است.
آیا کتمان درآمد شامل بخشودگی مالیاتی می‌شود؟
سازمان امور مالیاتی در خصوص تخلف کتمان درآمد، هیچ تعارف و خط قرمزی ندارد. این سازمان هیچ‌گونه بخشودگی مالیاتی نسبت به این جریمه در نظر نگرفته است و در صورت شناسایی مودی متخلف حتماً جریمه سنگینی برای او در نظر گرفته خواهد شد.
شفافیت در اعلام درآمدها به نفع همه است!
در پایان این مقاله بایستی به این نکته اشاره کنیم که مالیات یک ابزار برای برقراری عدالت اجتماعی است. سازمان امور مالیاتی به دلایل مختلف نسبت به متخلفان مالیاتی سخت گیر عمل می‌کند. پیشنهاد همیشگی ما این است که دانش خود را در زمینه حسابداری و امور مالی افزایش داده و با ارائه به موقع اظهارنامه از ضررهای مالی جلوگیری کنید.
سپیدار سیستم با طراحی و توسعه انواع نرم افزارهای مالی و حسابداری همراه شرکت‌ها است. منابع آموزشی ارائه‌شده سپیدار سیستم مثل آموزش مالیات و مقالات ارزشمندی مثل روش پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به شما کمک می‌کند تا به صورت رایگان و صرفاً با کمی وقت گذاشتن دانش مناسبی را در حسابداری به دست بیاورید. در انتهای مقاله پیشنهاد می‌کنیم اگر سوال یا ابهامی در خصوص کتمان درآمد دارید، در زیر همین صفحه سوال خود را مطرح کنید. کارشناسان سپیدار سیستم به سوالات شما پاسخ می‌دهند.
