این روزها این تمایل در میان مدیران وجود دارد که از روشهای پیشرفته حسابداری برای پشتیبانی از فرآیندهای مدیریتی و محاسبه هزینه های حسابداری استفاده کنند. نرم افزارهای حسابداری یکی از بهترین ابزارها در حوزه مدیریت ارزش (value management) برای محاسبهی دقیقتر هزینهها است. تمامی ابزارهای مالی و حسابداری مورد استفاده در شرکتها دائماً در حال تکامل هستند تا بتوانند شرایط محیط کسبوکار را برای مدیران ارشد و مالی شرکتها بهبود بخشند.
سیستم اطلاعات مالی یک شرکت شامل اهداف و عناصر مختلفی است؛ که با توجه به محتوا و میزان تخصصی بودن اطلاعات، بهگونهای از عملکرد واحد حسابداری و مالی شرکت، پشتیبانی خواهد کرد که دسترسی به اهداف شرکت در زمان مناسبی تحقق یابد. این سیستم در اکثر شرکتها با پیادهسازی در نرمافزار حسابداری موجب ارائه گزارشات بهموقع، صحیح و پیشرفته حسابداری به ذینفعان میشود.
از مهمترین عناصر حسابداری مدیریت در یک نرم افزار حسابداری و مالی، سیستم حسابداری شرکتی، سیستم دریافت و پرداخت ، سیستم مشتریان و فروش، سیستم تامین کنندگان و انبار، سیستم حقوق و دستمزد و غیره است؛ تمامی عناصر یک نرم افزار حسابداری به یکدیگر وابسته هستند و با هم همکاری دارند؛ بنابراین مفهوم حسابداری مدیریت در این سیستمها، نقش مهمی را ایفا میکند و نرم افزار حسابداری مالی موجود، اطلاعات مهم مورد نیاز حسابداران و مدیران مالی را تکمیل میکند. بر اساس نظریه کرال (2001) با استفاده از این سیستمها مدیریت شرکت، از یک ابزار حمایتی برای تصمیمگیری در رابطه با جهتگیریهای آتی شرکت برخوردار میشود.
تغییرات در دنیای تولید و مدیریت شرکت
بر اساس نظریه ماجرکاک و همکاران (2001)، جهانیشدن، تغییرات زیادی را در شرایط تولید و مدیریت شرکت ایجاد کرده است. مهمترین عوامل تعیینکنندهی این تغییرات در موارد زیر نمود یافتهاند:
- جهانیشدن و فشار رقابتی شدید
- ماشینی شدن فرآیندهای تولید و حسابداری
- جایگزینی نرم افزار حسابداری پیشرفته به جای فرآیند های دستی
- عملکرد پیوسته و نوآوریهای صورتگرفته در حوزهی فنآوری و سیستمهای مالی و حسابداری
- توجه بیشتر به کیفیت و سفارشی ساختن (customization) محصول و چرخهی عمر کوتاهتر محصولات
- بروز نگه داشتن اطلاعات مالی یک شرکت از طریق استفاده از نرم افزار حسابداری مطابق با استانداردهای مالی
- ایجاد تغییر در ساختار هزینه افزایش هزینههای غیرمستقیم
روش محاسبه هزینه های حسابداری
علاوه بر روش سنتی محاسبهی هزینه، یک روش بسیار مهم دیگر در حسابداری مدیریت، روش هزینهیابی مبتنی بر فعالیت (روش محاسبهی هزینهی ABC) است. این روش، برای رفع نقایص موجود در روشهای سنتی محاسبهی هزینه، که در اوایل دههی 80 میلادی ظهور یافتند ایجاد شده است.
جهانیشدن باعث میشود که رقابت جهانی شدیدی ایجاد شود. در نتیجه، شرکتکنندگان فعال در بازار جهانی، به فکر ایجاد روشهای دقیق و بیطرفانه برای محاسبهی هزینه افتادهاند.
کوپر و کاپلان برای نخستین بار در سال 1988 روش ABC را در محاسبهی هزینه و با هدف محوریت پیداکردن مشتری و هزینهیابی مبتنی بر فعالیت اختراع کردند.
مشارکت و کار اصلی این روش، ظرفیت آن برای حذف نقایص موجود در روشهای محاسبهی هزینه تا آن روز بود. کار روش محاسبهی هزینهی ABC، انطباق هزینههای سربار با خروجی است. اساساً، این روش شامل انطباق منابع استفاده شده با فعالیتها و در نتیجه، انطباق فعالیتها با موضوعات هزینه (cost objects) است.
تغییرات بر روشهای محاسبهی هزینه باعث شد که افراد به کشف ارتباط میان هزینه و بقای شرکت بپردازند و آن را امری مهم تلقی کنند. همچنین وجود نرمافزارهای پیشرفتهتر حسابداری موجب شد که شرکتها بتوانند خروجیهای واقعی هزینهها را اندازهگیری کنند و ارزیابی دقیقتری از وضعیت مالی شرکت خود داشته باشند.
این رابطه، ایدهی اصلی روش محاسبهی هزینهی ABC است. باید به این موضوع توجه نمود که علت تحمیل هزینهها، فعالیتها هستند؛ نه خروجیهای خاص. استفادهی کاربردی از روش محاسبهی هزینهی ABC، مستلزم داشتن دانشی مفصل در رابطه با فعالیتها و همچنین وجود فرآیندهای مختلفی در شرکت است.
در وبلاگ بعدی سپیدار ما به بررسی نقش گزارشات دقیق و به موقع مالی در تصمیمگیری و رشد کسبوکارها خواهیم پرداخت.