تعریف حسابداری مالیاتی و قوانین حسابداری مالیاتی
تمام مشاغل موظف هستند که پس از گذراندن یک دوره مالی، درصدی از درآمد خود را به عنوان مالیات به اداره مالیات پرداخت کنند. به همین جهت حسابداران باید رویدادهای مالی شرکت را از برنامه مالی جمعآوری کرده و مبلغ مالیات قابل پرداخت را مشخص کنند. در واقع حسابداری مالیاتی از زیرشاخههای حسابداری است، که تنها به مسائل مالیاتی میپردازد.
در ادامهی این امور، حسابداری مالیاتي روز به روز پراهمیتتر میشود و نقش مهمی را در شرکتها و سازمانها ایفا میکند. اداره مالیات کشور برای درصد قابل پرداخت مالیات، یک سری قوانین لحاظ نموده که در قانون مالیات مستقیم قابل مشاهده است. لازم به ذکر است مالیات ثبتهای منحصر به فردی دارد، در ادامه مقاله کاربرد، ثبت حسابداری و نکات مهم اشاره خواهیم کرد.
مدیران کسب و کارها
اشخاص حقیقی و حقوقی
مدیران مالی
در این مقاله به مباحث زیر می پردازیم:
حسابداری مالیاتی
حسابداری مالیاتی که معادل فارسی (Tax Accounting) میباشد، یکی از زیر شاخههای حسابداری است، که در شرکتها استفاده میشود. در این نوع حسابداری، حسابدار مالیاتی تنها به مسائل مالیاتی توجه دارد و به امور مالیاتی میپردازد.
امروزه این شاخه از حسابداری یکی از موضوعات مهم و کاربردی است، که آشنایی با مفاهیم و مسائل آن، تاثیر مهمی در جلوگیری اشتباهات حسابدار مالیاتی دارد.
از گذشته تا کنون دولتها همواره به دنبال راه حل و وضع قوانینی برای اخذ به موقع مالیات و جلوگیری از فرار مالیاتی بودهاند. لازم به ذکر میباشد به تازگی قانون جدیدی ایجاد شده است که طبق همین قانون جدید سامانه مودیان تمام مودیان مالیاتی ملزم به ارسال صورتحساب های خود برای سامانه مودیان مالیاتی هستند.
حسابداری مالیاتی چیست؟
حسابداری مالیاتی چیست ؟ این سوالی که در سالهای اخیر بیشتر از قبل، ذهن افراد را به خود مشغول کرده است و میخواهند به صورت کامل و واضح بدانند حسابداری مالیاتی چیست.
حسابداری مالیاتی یکی از گرایشهای حسابداری میباشد، که تنها به رسیدگی و پیگیری امور مالیاتی شرکت و سازمان میپردازد. امروزه حسابداری مالیات از اهمیت بالایی برخوردار است.
به همین دلیل شرکتهای بزرگ، به طور جداگانه یک حسابدار مالیاتی استخدام میکنند. باید به خاطر داشته باشید که کوچکترین خطایی در امور مالیاتی میتواند، عواقب جبران ناپذیری داشته باشد.
به همین دلیل باید از حسابدار مالیاتی باتجربه و توانا استفاده کنید. توجه داشته باشید که کم توجهی و بی توجهی به قوانین مالیاتی و تنظیم گزارشاتی که بر مبنای اصول مالیاتی نیستند، جریمه مالیاتی را برای صاحبان مشاغل به همراه دارد.
اموری در حسابداری وجود دارد، که توسط حسابدار مالیاتی انجام میشود. این امور شامل موارد زیر میشود:
- تنظیم اظهارنامه مالیاتی
- گزارشهای فصلی
- مالیات بر درآمد کارکنان
- پیگیری مسائل و مشکلات مالیاتی
- رسیدگی به پرونده های دادرسی مالیاتی
مالیات به دو بخش مالیات مستقیم و مالیات غیرمستقیم تقسیم میشود.
- مالیات مستقیم: مالیات مستقیم به مالیاتی گفته میشود که دولت به صورت مستقیم از درآمد و داراییهای اشخاص حقیقی و حقوقی، اخذ میکند. مانند مالیات بر درآمد و مالیات بر دارایی
- مالیات غیر مستقیم: دومین نوع مالیات، مالیات غیرمستقیم است. مالیاتی که به صورت غیرمستقیم دریافت میشود و پرداخت کننده مشخصی ندارد. این نوع مالیات، از طریق کالاها و خدماتی که مورد استفاده قرار میگیرند پرداخت میشود. مانند: مالیات بر واردات، مالیات بر مصرف، مالیات بر ارزش افزوده
اهداف و نقش حسابداری مالیاتی در سازمانها
یکی از اهداف حسابداری مالیاتي، نظارت بر وجوه نقد و غیرنقدی است، که وارد شرکتها و سازمانها و یا از موسسات خارج میشوند، است تا به طور دقیق بتوانند مقدار مالیات قابل پرداخت را محاسبه کنند.
به عبارت دیگر حسابداری مالیات به این دلیل بر وجوه نقد و غیرنقدی سازمانها نظارت دارد، تا بتواند اموری مثل مالیات بر درآمد، محاسبه هزینههای قابل قبول، محاسبه استهلاک، پیگیری معافیت مالیاتی، قرائن و ضرایب مالیاتی را در سازمانها و شرکتها، بررسی و پیگیری کند.
البته هدف اصلی جلوگیری از رخ دادن خطاها و جرائم مالیاتی برای به ارمغان آوردن راههای معافیت مالیاتی سازمان برای واحدهای اقتصادی می باشد. برای اطلاع از انواع معافیت مالیاتی میتوانید به مقاله معافیت مالیاتی مراجعه نمایید.
حسابدار مالیاتی کیست؟
حسابدار مالیاتی کیست و چه کاری را باید انجام دهد؟ افرادی که تحت عنوان حسابدار مالیاتی استخدام می شوند را به عنوان مشاور مالیاتی نیز میشناسند.
به همین دلیل در این سمت نباید از حسابداران تازه کار استفاده نمود. حسابدار مالیاتی باید پیش از استخدام با امور مهم آشنا باشد. به طور مثال حسابدار مالیاتی باید به تکالیف مالیاتی و نحوه تشکیل پرونده آگاه باشد، تا بتواند اظهارنامه الکترونیکی مالیات بر عملکرد را تنظیم و ارسال نماید.
حسابدار مالیاتی باید به بررسی رویدادهای مالی، یافتن راه حل برای صرفهجویی و کاهش جرائم مالیاتی بپردازد. اکنون به خوبی میدانیم که حسابدار مالیاتی کیست و چه جایگاهی در شرکتها دارد.
شرح وظایف حسابدار مالیاتی
وظایف حسابدار مالیاتی به چند دسته تقسیم و طبقهبندی میشود. حسابدار مالیاتی باید به طور کامل و با دقت به تمامی موارد عمل کند. در صورت سهل انگاری حسابدار مالیاتی نسبت به وظایفش ممکن است شرکت دچار خسارات زیانباری شود، که به آسانی قابل جبران نباشد. وظایف حسابدار مالیاتی عبارتند از:
- مشاوره و ارائه راهکارهای مالیاتی
- اعلام و پیگیری چکهای دریافتی، برگشتی و لاوصول
- تنظیم لایحه مالیاتی
- ارائه راهکار برای کاهش بدهیهای مالیاتی
- تحریر دفاتر
- تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی
- تشکیل پرونده مالیات بر ارزش افزوده
- تنظیم مالیات حقوق و دستمزد (👈بهترین نرم افزار حقوق و دستمزد)
- تهیه گزارش درآمدها، هزینه، طلب و بدهیهای شرکت
- اطلاع از کلیه قوانین مالیاتی، معافیتها و بخشودگیها
قوانین حسابداری مالیاتی
حسابدار مالیاتی باید با قوانین حسابداری مالیاتی به طور کامل آشنا باشد، تا در محاسبات مالیاتی خود طبق آنها اقدام نماید. به بیان دیگر، آشنایی با قوانین حسابداری مالیاتی و چگونگی بکارگیری آنها در فرآیندها و رویدادهای مالی و حسابداری جزء ضروریاتی است، که حسابدار مالیاتی باید بر آن واقف باشد.
همچنین حسابدار مالیاتی طبق این قوانین در نرم افزار حسابداری ابری و تحت ویندوز محاسبات مالیاتی را انجام میدهد. قوانین حسابداری مالیاتی شامل موارد ذکر شده در تصویر زیر میشود.
قوانین مالیاتی که یک حسابدار باید بداند
حسابداران مالیاتی باید پیش از آغاز کار خود، با قوانین حسابداری مالیاتی و تکالیف آن آشنا باشند تا بتوانند امور مالیاتی را به خوبی تشخیص و محاسبه کنند. در ادامه به چند مورد از قوانینی که حسابداران باید بدانند اشاره نمودهایم. این قوانین عبارتند از:
- آشنایی با تکالیف مالیاتی
- آشنایی با نحوه تشکیل پرونده برای مودیان
- ارائه اظهارنامه الکترونیکی مالیات بر عملکرد برای سازمان
- آموزش و تسلط بر ساختار مالیات بر ارزش افزوده
- آگاهی به قوانین مالیات بر درآمد و اظهارنامه
- تنظیم مدارک به شکل درست جهت ارائه به سازمان امور مالیاتی
- آگاهی به قوانین اعتراض، تجدید نظر و …
نحوه حسابداری مالیاتی
در ابتدای مقاله بیان کردیم که مالیات به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم طبقهبندی میشود که هر کدام از این موارد نیز به زیرگروههای جزئیتر مانند مالیات بر درآمد، مالیات بر دارایی، مالیات بر عملکرد و… تقسیم میگردد.
نحوه حسابداری هر کدام از این دسته بندیها متفاوت و با فرمول منحصر به فردی است. اما نحوه تعیین حسابداری مالیات از دو طریق محاسبه و اندازهگیری میشود.
- از طریق قبولی در دفاتر
- از طریق علی الراس
مراحل حسابداری مالیاتی
حسابدار مالیاتی برای آن که بتواند مالیات سازمانها را محاسبه کند باید رویدادهای مالی را جمع آوری کرده و مراحلی را بگذراند تا به طور دقیق و واضح محاسبه مالیات را انجام دهد. مراحلی که حسابدار مالیاتی باید بگذراند در تصویر زیر آمده است:
کاربرد حسابداری مالیاتی
تا اینجای مقاله به طور کامل درباره حسابداری مالیات، نحوه و مراحل آن توضیحاتی را بیان کردیم. دانستیم که حسابدار مالیاتی باید نسبت به تمامی تکالیف و قوانین مالیاتی آگاه باشد تا بتواند رویدادهای مالیاتی را انجام دهد.
برای اطلاع بیشتر از قانون مالیاتهای مستقیم، که مستقیما از درآمد افراد و ثروت افراد گرفته می شوند به مقاله قانون مالیات های مستقیم مراجعه نمایید.
اکنون میخواهیم در مورد کاربرد حسابداری مالیات توضیح دهیم. در واقع حسابداری مالیاتي برای تعیین و مشخص نمودن مالیات هر فرد، ارگان و سازمان کاربرد دارد.
تاثیر حسابدار مالیاتی در سازمانهای بزرگ
سازمانهای بزرگ، به دلیل وجود پیچیدگیهای مالی فراوان و فعالیتهای بسیاری که انجام میشود نیاز به جمعآوری حرفهای دارند.
سازمانهای بزرگ حتی سازمانهایی که از پرداخت مالیات معاف هستند باید با استخدام یک حسابدار مالیاتی به کارهای مالی خود سر و سامان بدهند و با تکیه بر قوانین و روشهای استاندارد مالیاتی، مالیات سازمان را محاسبه و پرداخت کنند.
تاثیر حسابدار مالیات در سازمانهای کوچک
سازمانهای کوچک چون به پیچیدگی سازمانهای بزرگ نیستند و معاملات فراوانی ندارند و به همین دلیل محاسبات مالیات و نحوه بررسی آن، ساده و آسان است و همچنین نیازی به استخدام حسابدار مالیاتی به صورت جداگانه نیست.
البته ناگفته نماند که وظیفه حسابدار مالیاتی تنها محاسبه مالیات نیست بلکه حسابدار مالیاتی باید راهی برای صرفهجویی و کم کردن مجازات مالیاتی و… انجام دهد.
ثبت حسابداری مالیات
مبحث حسابداری مالیات نیز، مانند مبحثهای دیگر حسابداری، ثبتهای مخصوص به خود را دارد. ثبت حسابداری باید با دقت انجام شود تا دچار مشکل نشود. که در ادامه قصد داریم به چند مورد از آنها اشاره کنیم. ثبت حسابداری مالیاتی شامل موارد ذکر شده در تصویر زیر است:
آموزش حسابداری مالیات شرکتها
حسابداری مالیاتي شرکتها بستگی به حجم و معاملات سازمانها دارد و آموزش حسابداری مالیاتي شرکتهای بزرگ به دلیل پیچیدگیهایی که دارد کمی سخت به نظر میرسد. اما حسابداران تازه کار میتوانند با آموزش حسابداری مالیات، بر امور مالی و مالیاتی تسلط یابند.
دوره آموزشی حسابداری مالیاتی
یادگیری حسابداری مالیاتی امری نیست که بتوان به راحتی و بدون گذراندن آموزش و دورههای کاربردی آموخت. علاقمندان به حسابداری مالیاتي میتوانند با شرکت در دوره آموزش حسابداری مالیاتی بر مباحث آن، مانند مالیات بر ارزش افزوده، تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی و… تسلط یابند.
ثبت نام در دوره رایگان آموزش حسابداری مالیاتی فرداد
علاقمندان با ثبت نام در دوره رایگان آموزش حسابداری مالیاتی فرداد، میتوانند اصول حسابداری مالیاتی را به صورت کامل و جامع آموزش ببینند. در طول دوره با انجام پروژههای مالیاتی متعدد بر دانش کاربردی این مبحث تسلط یابند و مهارت خود را ارتقا دهند.
در دوره مالیاتی آموزشگاه فرداد مباحثی همچون ارائه پروژههای اظهارنامه و ارزش افزوده، آشنایی با جرائم و معافیتهای مالیاتی، تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی و… آموزش داده خواهد شد.
برای ثبت نام و شرکت در دوره آموزش حسابدای مالیاتی به صورت رایگان، حتما روی بنری که در انتهایی مقاله قرار داده ایم کلیک کنید.
نکات مهم حسابداری مالیاتی
مسائل مالیاتی، به چند نکته مهم تقسیم میشود که حسابداران مالیاتی باید از آن ها آگاه باشند، تا در زمان محاسبه و پرداخت مالیات دچار اشتباه نشوند. در تصویر زیر ما به دو مورد از مسائل مهم در حسابداری مالیات اشاره کردهایم.
چه شرکتهایی نیازمند حسابداری مالیات هستند؟
به طور کلی تمامی شرکتهای بزرگ و کوچک برای سر و سامان دادن به اطلاعات و رویدادهای مالی و مالیاتی خود و همچنین تشخیص درآمد خالص از درآمد ناخالص نیاز به حسابداری مالیاتی دارند.
البته گفتیم که وجود این حسابداری تنها برای محاسبه مالیات نیست و برای کارهایی مثل یافتن راه حل کاهش و صرفه جویی مالیات، بخشودگی و معافیتهای مالیاتی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
مهارتهای لازم برای حسابدار مالیاتی
تا اینجای مقاله کاربرد، ثبت حسابداری و نکات مهم را آموزش دیدهاید. حال میخواهیم مهارتهای لازم برای حسابدار مالیاتی را شرح دهیم. حسابدار و مشاور مالیاتی علاوه بر آگاهی از قوانین مالیاتی و انجام تکالیف مودیان، باید یکسری تبحر و مهارتهایی نیز داشته باشد که بتواند در این شغل و جایگاه ادامه دهد.
ردیف | مهارت های لازم حسابدار مالیاتی |
1 | آشنایی با تکالیف مالیاتی برای تشکیل پرونده مالیاتی |
2 | تبحر و دانش کافی برای تهیه اظهارنامه الکترونیک مالیات بر عملکرد |
3 | آگاهی از نحوه محاسبه و پرداخت انواع مالیات های مستقیم و غیرمستقیم |
4 | آگاهی از روشهای اعتراض مالیاتی و روش تهیه دادرسی مالیاتی |
5 | مانع از وارد شدن جرایم سنگین و تخلفات مالیاتی برای مؤدی |
6 | استفاده از موقعیتهای لازم برای بخشودگیها و معافیتهای مالیاتی |
نتیجه گیری
حسابداری مالیاتی بخشی از حسابداری است که حسابدار و مشاور مالیاتی برای محاسبه و پرداخت قطعی و دقیق مالیات از آن در شرکتها و موسسات کوچک و بزرگ استفاده میکند. وظایف حسابدار مالیاتی به چند دسته تقسیم و طبقهبندی میشود که حسابدار مالیاتی باید به طور کامل و با دقت به تمامی موارد عمل کند.
در صورت سهل انگاری حسابدار مالیاتی نسبت به وظایفش ممکن است شرکت دچار خسارات زیانباری شود که به آسانی قابل جبران نباشد. در این مقاله به آموزش کاربرد، ثبت حسابداری و نکات حسابداری مالیاتی میپردازیم. امیدواریم مطالب ذکر شده برای شما مفید و کاربردی بوده باشد.