اطلاع رسانی از نتایج مطالعه یکی از مهارت هایی است که یک محقق باید داشته باشد. بسیاری از مطالعات با نتایج شگفت انگیز به دلیل گزارش اشتباه قابل استفاده نیستند. در یک گزارش، نمودارها به ما کمک میکنند تا واضح و مختصر نتایج حاصل را به نمایش بگذاریم.
نمودارها، نشاندهنده روابط عددى و نسبى اقلام هستند که خواننده را قادر به درک معناى خاص یک توده از اطلاعات پیچیده مىکنند. انواع و اقسام نمودارها را مىتوان بهطور خلاصه در چهار دسته خلاصه کرد که عبارتند از: خطی، ستونی، دایرهاى و تصویری. نمودارها، انواع دیگرى نیز دارند که مبناى هر کدام از آنها بیشوکم در قالب یکى از چهار دسته یادشده قرار مىگیرد.
بعضى از نمودارها، تنها داراى یک مقیاس اندازهگیرى مىباشند مانند نمودار دایرهاى و بعضى دیگر داراى دو مقیاس مىباشند مانند نمودار خطى.
همانطور که گفتیم نمودارها داده ها را در یک شیوه ای قابل رویت و بصری به نمایش میگذارند اما چالش اصلی استفاده از نمودارها و انتخاب نوع صحیح از طیف گسترده ای از نمودارهای در دسترس است. برای محققان مهم است که برای نشان دادن نتایج داده ها از نمودار موثر استفاده کنند. در این نوشته نحوه استفاده از شش نمودار پایه را به شما نشان میدهیم:
نمودار میله ای عمودی
نمودار میله ای عمودی برای مقایسه مقادیر یا درصد بین 2 تا 7 گروه متفاوت بهترین است.
همانطور که می بینید، هر نوار با فضای خالی جدا می شود. به همین دلیل، محور x باید براساس یک مقیاس باشد که دارای دسته های متضاد منحصر به فرد است.
اگردسته بندی هایی که براساس یک مقیاس پیوسته (مثلا بازه سنی) هستند بهتر است از نمودار هیستوگرام (در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت) استفاده کنیم، در مورد این نمودار، پاسخ دهندگان تنها قادر به انتخاب یک گزینه مجزا (روزانه، هفتگی …) بودند که تجزیه و تحلیل متقابل آن را با شادی مطلوب برای نمودار نوار عمودی انجام دادند.
نمودار میله ای افقی
نمودار نوار افقی مورد استفاده در مقایسه با میانگین یا درصد 8 یا بیشتر گروه های مختلف است. همانند نمودار میله ای عمودی، نمودار میله ای افقی نیز فقط برای مقایسه با دسته های منحصر به فرد استفاده می شود.
پیشنهاد میشود برای نمایش گویا تر داده ها را پیش از نمودار سازی به صورت صعودی یا نزولی مرتب کنید تا بیننده در نگاه اول نتیجه گیری راحت تری کند.
در این نمودار، بیش از 7 دسته آبنبات به طور مستقل اندازه گیری شده و با یکدیگر مقایسه می شوند.
تفاوت بصری نمودار افقی میله ای یا نمودار افقی عمودی بیشتر معطوف تعداد دسته های مورد بررسی است، پیشنهاد میشود اگر تعداد داده ها زیاد است از نمودار میله ای افقی استفاده کنید.
نمودار دایره ای
نمودارهای پای یا دایره ای بهترین شکل برای نشان دادن شکستن نمونه در یک بعد واحد مورد استفاده قرار می گیرند. به عبارت دیگر، بهتر است از نمودارهای دایره ای زمانی که می خواهید تفاوت ها را در گروه ها بر اساس یک متغیر نشان دهید استفاده کنید.
نمودار دونات یکی از حالات نمودار دایره ای است که به منظور نمایش سهم هر جزء از کل استفاده میشود.
مهم است که به یاد داشته باشیم که این نمودار از “قسمت های دایره” برای نشان دادن اندازه نسبی داده ها استفاده می کند. به عنوان مثال شما میتوانید سهم هریک از کالاها در درآمد شرکت خود را در یک نمودار دایره ای به راحتی مشاهده نموده و با هم مقایسه نمایید.در مثال بالا ما گروه نمونه را به گروه های سنی مختلف تقسیم کردیم تا اهمیت سن بر فروش پشمک را نشان دهیم.
نمودار خطی
نمودار خطی برای نشان دادن روند در طول زمان استفاده می شود. کاربرد این نمودار اغلب برای اندازه گیری پیشرفت طولانی مدت فروش یا هر آمار دیگر مهم برای کسب و کارها و سازمانها است.
نمودارهاى خطی، نحوه گسترش و یا توسعه اطلاعات را در یک مدت زمان معین بهخوبى نشان مىدهند. در مفهوم ساده تر برای نمایش رشد و توسعه این نوع نمودار بهترین انتخاب است.
همچنین می تواند برای مقایسه دو متغیر مختلف در طول زمان استفاده شود. در مثال بالا، افزایش بودجه دولت در زندگی سالم با فروش آب نبات در طول 5 سال در فصول مختلف نمایش داده شده است.
نمودار نقطه ای
نمودار نقطه ای برای نشان دادن اینکه چگونه اشیاء مختلف بر اساس یک مفهوم در 2 تا 3 ابعاد متفاوت قرار می گیرند، استفاده می شود. نمودار X-Y یا Scatter نموداری است که برای نمایش حداقل دو بعد داده بکار میرود. این دو بعد داده حتما عددی هستند و مقادیر ثابت (متنی) در این نمودار قابل نمایش نیست. این نوع نمودارها عموما برای نمایش پراکندگی داده ها، نقاط تمرکز، میزان همبستگی دو متغیر و …. استفاده میشود.
در نمودار فوق ما می توانیم هزینه و قیمت فروش برای هر نوع آب نبات را در یک نگاه مقایسه کنیم.
تفاوت این نوع نمودار با نمودار خطی عمدتا معطوف دسته بندی است، در نمودار خطی، دسته بندی انجام نمیشود اما در نمودار نقطه ای یا Scatter دسته بندی انجام میشود و داده هایی که در هر دسته قرار میگیرند را نشان میدهیم.
نمودار هیستوگرام
هیستوگرام مانند نمودار دایره ای توزیع نمونه را در یک بعد نمایش میدهد. تفاوت واقعی بین هیستوگرام ها و دیگر اشکال نمودارها این است که هیستوگرام ها برای نشان دادن توزیع نمونه بر ابعاد اندازه گیری شده با بازه مشخص ایده آل هستند. بر خلاف نمودار افقی و عمودی میله ای، محور x به دسته های متضاد منفرد تقسیم نمی شود. در مثال ما، هیستوگرام نشان می دهد که چگونه بسیاری از پاسخ دهندگان در هر محدوده ای از آب نبات مصرف شده در هر هفته قرار می گیرند. محور x یک مقیاس پیوسته است، در حالی که هر نوار در محدوده پنج واحد و یا قطعه های آب نبات قرار می گیرد.
قدرت نمودارها
یادگیری برای استفاده از این 6 نوع نمودار مؤثر، گزارش های شما را حرفه ای و واضح خواهد کرد. اگرچه فرمهای پیچیده و متفاوتی برای نمایش نتایج وجود دارد، اما موارد مورد بحث در این مقاله شایع ترین و رایج ترین نمودار ها هستند. استفاده نادرست از نمودار های موجب میشود مخاطب درک نادرستی از یافته ها داشته باشد.
بنابراین پیش بروید، با این نمودارها آزمایش کنید و گزارشات خود را به سطحی بالاتر برسانید!